Một số chế phẩm máu

Máu bao gồm các thành phần hữu hình ( hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu ) và huyết tương ( trong huyết tương có chứa  các chất dinh dưỡng, chất vận chuyển,  các yếu tố đông máu,…)

Thành phần hữu hình bao gồm:

Hồng cầu: là thành phần chủ yếu, chứa huyết sắc tố có chức năng vận chuyển oxy từ phổi đến các tổ chức và mang cacbonic từ tổ chức để thải ra ngoài qua phổi; hồng cầu có đời sống trung bình khoảng 120 ngày. Khi già hồng cầu được phân hủy và phân hủy chủ yếu ở lách

Bạch cầu: có nhiều loại bạch cầu khác nhau với các chức năng khác nhau để chống lại tác nhân bên ngoài. Trong đó bạch cầu lympho có đời sống dài, làm nhiệm vụ sinh kháng thể dịch thể và phản ứng độc tế bào. Bạch cầu hạt và bạch cầu mono có nhiệm vụ thực bào, nhất là tiêu diệt vi khuẩn. Bạch cầu này có đời sống ngắn, từ vài giờ đến vài ngày.

Tiểu cầu có chức năng cầm máu và tham gia quá trình đông máu, đời sống tiểu cầu ngắn, 6-11 ngày.

Khi về già bạch cầu và tiểu cầu cũng bị phân hủy và cũng chủ yếu ở lách

Các thành phần huyết tương:

Huyết tương chứa các chất dinh dưỡng, chất vận chuyển, vitamin, muối khoáng, các yếu tố điều hòa nội mô, đặc biệt là các yếu tố đông máu

Protein: albumin chiếm hơn một nửa, đây là thành phần quan trọng trong truyền huyết tương, đặc biệt là những người giảm protein, giảm albumin máu, giảm áp lực keo của máu

Globulin: đặc biệt là globulin miễn dịch, hiện nay có thể tách riêng chất này

Các yếu tố đông máu, tùy theo yếu tố, đời sống khác nhau, ở điều kiện bảo quản thông thường các yếu tố nhanh chóng bị phân hủy

Một số chế phẩm máu cùng cách bảo quản và chỉ định:

Máu toàn phần: lấy từ mạch máu người hiến máu, để trong dung dịch có chất chống đông và bảo quản máu. Máu được bảo quản ở 4 độ C, bảo quản trong 35-42 ngày. Máu này chỉ định cho bệnh nhân mất máu khối lượng lớn hơn 1,5 lít

Khối hồng cầu: đây là dạng máu đã tách huyết tương. Loại này tùy từng loại mà có cách bảo quản riêng. Thành phần là huyết tương đậm đặc, loại này dùng với bệnh nhân thiếu máu mạn, không giảm thể tích tuần hoàn, thiếu máu do các nguyên nhân khác, bệnh nhân cần truyền máu trong suy tim, suy thận

Hồng cầu rửa: đây là khối hồng cầu đã loại sạch huyết tương, loại này bảo quản trong 24 giờ, 2-6 độ C, chỉ định với bệnh nhân tan máu miễn dịch có hoạt hóa hệ bổ thể, bệnh nhân cần truyền máu nhưng có phản ứng với protein huyết tương.

Tác giả: Dược sĩ Đỗ Ánh.